DIEST
To niewielkie miasto w północno-wschodniej części Belgii, nad rzeką Demer, 30 kilometrów od Leuven. Tym, co wyróżnia je spośród pozostałych niewielkich miast Belgii, jest bogata historia i jeden z największych beginaży w kraju, wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W tej dawnej stolicy Księstwa Brabancji pochowany jest też Książę Filip, najstarszy syn Wilhelma Milczącego.
Beginaż św. Katarzyny (St. Katharinabegijnhof) to bez wątpienia jeden z najciekawszych zabytków w Diest. Znajduje się on około 10 minut drogi na północny wschód od Grote Markt. Beginaż został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Główne wejście, przez wspaniały barokowy portal, znajduje się u wylotu Begijnenstraat. Pod portalem widnieje napis Wejdź do mego ogrodu, siostro ma i oblubienico. Cytat ten jest nawiązaniem do biblijnej Pieśni nad Pieśniami.
Dokładna data założenia beginażu nie jest znana, dlatego jako początek istnienia przyjmuje się rok 1245, kiedy to Papież Inocent IV w wydanym dokumencie zapewnił beginkom i beginażowi z Diest specjalną ochronę. Pierwsze wzmianki o beginkach mówiły, że żyły one poza murami Diest. Dzierżawiły kawałek ziemi od opactwa św. Gertrudy. Opactwo wyraziło zgodę na budowę kościoła i domów. W drugiej połowie XIV wieku Diest rozbudowało się, dlatego beginaż został włączony w ramy miasta.
Beginaż w Diest zamieszkiwały zarówno bogate, jak i biedne beginki. Kiedy bogata beginka chciała wybudować własny dom w beginażu musiała zapytać o zgodę przełożone (mistresses) oraz pastora. Po wybudowaniu domu mogła ona w nim mieszkać aż do śmierci. Miała również prawo wskazać trzy beginki, które po jej śmierci będą mieszkać w tym domu. Po ich śmierci dom przechodził na własność zgromadzenia.
Beginaż w Diest zamieszkiwały zarówno bogate, jak i biedne beginki. Kiedy bogata beginka chciała wybudować własny dom w beginażu musiała zapytać o zgodę przełożone (mistresses) oraz pastora. Po wybudowaniu domu mogła ona w nim mieszkać aż do śmierci. Miała również prawo wskazać trzy beginki, które po jej śmierci będą mieszkać w tym domu. Po ich śmierci dom przechodził na własność zgromadzenia.
Beginaż zarządzany był jednocześnie przez co najmniej 4 beginki przełożone (mistress). Były one wybierane przez beginki żyjące w beginażu przez co najmniej 10 lat. Beginaż miał również pastora, zatwierdzanego przez Lorda Diest. Sprawy finansowe nadzorował świecki zarządca, oceniany corocznie przez beginki przełożone (mistress) i pastora.
Największy rozwój beginażu w Diest przypada na XVII wiek. Wtedy to beginki rozpoczęły przebudowę glinianych i drewnianych domów na ceglane. Około 1665 roku, kiedy to w beginażu znajdowało się około 100 domów 1/3 z nich była zbudowana z cegieł. Beginki inwestowały także w dekorowanie kościoła nowymi dziełami sztuki, a także w budowę, oddanej ostatecznie do użytku w 1671 roku, nowej bramy wejściowej do beginażu.
Nowe beginki musiały przejść roczny okres próbny, podczas którego ślubowały posłuszeństwo i czystość. Po tej rocznej próbie mogły osiedlić się w beginażu, poprzez kupno domu lub wynajęcie pokoju u bogatej beginki.
Głównym zajęciem beginek był przemysł tekstylny. Zajmowały się one również podstawową edukacją dzieci. Na terenie beginażu posiadały własną farmę, która zaspokajała ich potrzeby żywieniowe.
Największy rozwój beginażu w Diest przypada na XVII wiek. Wtedy to beginki rozpoczęły przebudowę glinianych i drewnianych domów na ceglane. Około 1665 roku, kiedy to w beginażu znajdowało się około 100 domów 1/3 z nich była zbudowana z cegieł. Beginki inwestowały także w dekorowanie kościoła nowymi dziełami sztuki, a także w budowę, oddanej ostatecznie do użytku w 1671 roku, nowej bramy wejściowej do beginażu.
Nowe beginki musiały przejść roczny okres próbny, podczas którego ślubowały posłuszeństwo i czystość. Po tej rocznej próbie mogły osiedlić się w beginażu, poprzez kupno domu lub wynajęcie pokoju u bogatej beginki.
Głównym zajęciem beginek był przemysł tekstylny. Zajmowały się one również podstawową edukacją dzieci. Na terenie beginażu posiadały własną farmę, która zaspokajała ich potrzeby żywieniowe.
Współcześnie beginaż w Diest zamieszkują zwykli mieszkańcy. To, co wyróżnia go od pozostałych beginaży, to to, że znajdują się tu pracownie artystyczne, restauracja, kawiarenka, a nawet biuro informacji turystycznej. Beginaż jest otwarty cały rok.
Następne atrakcje, które warto zobaczyć znajdują się 10 minut drogi od beginażu, na nietypowym, nieregularnym Grote Markt. Znajdziemy tu wiele uroczych XVII-XVIII wiecznych kamieniczek, ratusz miejski (stadhuis), a przede wszystkim kościół św. Sulpicjusza (st. Sulpitiuskerk).
Kościół św. Sulpicjusza |
Vertical Divider
to gotycki kościół zbudowany z brunatnego kamienia ze wzgórz Hagelana. Został zaprojektowany przez francuskiego architekta Pierre De Savoye. Budowa ciągnęła się przez ponad 200 lat, od 1321 do 1534 roku. Zastąpił on dawny kościół romański. Na przestrzeni wieków budowa była nadzorowana przez 18 różnych architektów.
|
Na jednej z wież kościoła, zwanej musztardową, znajduje się karylion, składający się z 47 dzwonów. Wygrywa on melodie co 15 minut, od godziny 9 do 21. We wnętrzu kościoła znajduje się wiele skarbów z różnych epok. Możemy tutaj podziwiać późnogotycki krzyż triumfalny nad wejściem chóru, tabernakulum renesansowe, czy barokową ambonę i chrzcielnicę, która została wykorzystana podczas chrzcin przyszłego świętego Jana Berchmansa.
Warto zwrócić też uwagę na ciekawe rzeźbione stalle chóru. Kościół jest również miejscem spoczynku Filipa Wilhelma Oranje-Nassau (1554-1618), najstarszego syna Wilhelma Orańskiego i jego pierwszej żony Anny Egmond, hrabiny Buren. Jego zabalsamowane ciało pochowane jest w ołowianej trumnie, w krypcie pod prezbiterium.
U stóp grobowca znajduje się mały pojemnik, w kształcie beczki, zawierający serce oraz organy księcia Orange. W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku zainstalowano nową, marmurową tablicę nagrobną z herbem księcia w otoczeniu czterech herbów miast Orange: Bredy (Holandia), Diest (Belgia), Dillenburga (Niemcy) i Orange (Francja). |
Na nowej płycie, którą wmurowano w 1965 roku, znajduje się sentencja po łacinie:
Do Boga, najwyższego i największego, tutaj jest pogrzebany znakomity książę Filip-William, książę Orange, hrabia Nassau, zmarły w Brukseli 20 lutego 1618 roku. Niech spoczywa w pokoju.
W kościele znajduje się stała ekspozycja Muzeum Sztuki Sakralnej (Muzeum voor Religieuze Kunst), której głównym skarbem jest monstrancja wysadzana 220 diamentami.
Do Boga, najwyższego i największego, tutaj jest pogrzebany znakomity książę Filip-William, książę Orange, hrabia Nassau, zmarły w Brukseli 20 lutego 1618 roku. Niech spoczywa w pokoju.
W kościele znajduje się stała ekspozycja Muzeum Sztuki Sakralnej (Muzeum voor Religieuze Kunst), której głównym skarbem jest monstrancja wysadzana 220 diamentami.
Ratusz miejski (Stadhuis) został wybudowany w latach 1726-1731 według planów Williama Ingnatius Kerricx. Do budowy wykorzystano cegłę oraz biały marmur. Całość budynku wieńczy na dużym frontonie herb Diest. W 1948 roku wybudowano nową platformę oraz piękne schody. W zabytkowych piwnicach mieści się muzeum miejskie Hofstadt.
Muzeum miejskie Hofstadt Muzeum prezentuje wspaniałą kolekcję sztuki, która odzwierciedla bogatą historię miasta Diest. Perłą kolekcji jest obraz Zwiastowanie pędzla jednego z największych malarzy szkoły w Utrechcie, Hendrika ter Brugghena, oraz dwa znakomite XVII-wieczne dzieła Horti Conclusi-dzieło będące połączeniem malarstwa, rzeźby i papieru-stworzone w Mechelen. Znajdziemy tu również liczne rzeźby, obrazy, srebra. |
Podczas spaceru ulicami Diest warto zawitać na ulicę Felix Moonsstraat 1. Mieści się tutaj bardzo interesujący XVI-wieczny dom narożny, składający się z trzech zwisających kondygnacji. Drewniany szkielet domu pokryto glinianym tynkiem. W domu tym możemy zauważyć zewnętrzne wsporniki pomiędzy kondygnacjami. W roku 1591 mieszkał tu Prezydent Adrian Vanden Hove, dziadek Świętego Jana Berchmans. Popularna nazwa tego domu to Gemettel. Od 1943 roku dom wpisany jest na listę chronionych zabytków.
De Roskam-przy ulicy Allerheiligenberg 16 znajdziemy następny piękny dom z XVI wieku. Podobnie jak dom z ulicy Felix Moonsstraat 1 zbudowano go z drewna i gliny. Mamy tutaj jednak podstawę z cegły. Jest to budynek dwukondygnacyjny o stromym dwuspadowym dachu. W domu znajduje się piękne łukowe, barokowe wejście wykonane z piaskowca. Nad nim znajduje się owalne okno. Kamienica powstała w 1705 roku.
De Keyzer przy Grote Markt 24 obecnie mieści kawiarnię Leffe. Budynek ten został zbudowany pierwotnie dla cechu łuczników św. Sebastiana w 1616 roku.
De Gulden Maene przy ulicy Sint-Jan Berchmansstraat 24 to dom, w którym, 15 marca 1599 roku, urodził się święty Jan Berchmans, patron studentów. Zmarł w wieku 22 lat w Rzymie. W 1888 roku został kanonizowany. Dom można zwiedzać za darmo, codziennie od 9 do 19.