Prymitywiści flamandzcy
|
Vertical Divider
termin stosowany w historii sztuki na określenie malarstwa przedrenesansowego i wczesnorenesansowego XV i początku XVI wieku. Ta obiegowa nazwa malarzy niderlandzkich to kalka z języków obcych, ang. Flemish Primitive, w języku polskim może razić, bo czy prymitywi, w polskim znaczeniu tego słowa, potrafiliby stworzyć takie obrazy jak te namalowane przez Jana Van Eycka, Hieronima Boscha czy innych geniuszy malarstwa?.
|
Zwie się ich też twórcami renesansu północy, będącego wybitną odmianą renesansu, który narodził się po drugiej stronie Alp, we Włoszech. Robert Campin to prekursor tego stylu w ówczesnych Niderlandach a jego najwybitniejszymi przedstawicielami byli między innymi:
|
* Jan van Eyck (1390-1441)
* Rogier van der Weyden (1400-1464) * Petrus Christus (1410-1476) * Hans Memling (1435-1494) * Hugo van der Goes (1440-1482) * Hieronim Bosch (1450-1516) * Gerard David (1460-1532) |
Jan van Eyck jako jeden z nielicznych w owych czasach sygnował obrazy swoim nazwiskiem oraz dewizą:
Als ick kann (Tak, jak potrafię)
Uważa się, że ten genialny twórca takich dzieł jak: Ołtarz Baranka Mistycznego, Portret małżonków Arnolfinich, Madonna kanclerza Rolina czy Madonna kanonika van der Paele, jako jeden z pierwszych malarzy europejskich XV wieku zaczął stosować w swoich obrazach technikę olejną. Gwarantowała ona efekt świetlistości, ponieważ spoiwa olejne błyszczą intensywniej od używanej w przeszłości matowej tempery. W technice olejnej farby miesza się z olejem bezpośrednio na palecie, a następnie nakłada na płótno pędzlem lub szpachlą.
W malarstwie niderlandzkim tego okresu dominuje tematyka religijna. Bardzo ważną rolę odgrywa tło, wypełnione rozległym pejzażem, architekturą, widokami miast. Widać tu niezwykłą dbałość o szczegóły przy przedstawianiu wnętrz domów, ubiorów postaci, tkanin, zwierząt. Podstawową cechą tła jest daleko idąca autonomiczność, przestrzenność i naturalizm poszczególnych elementów i postaci umieszczonych na dalszych planach, nawet kiedy postać tła jest widoczna w niewielkim fragmencie.